Dit nummer vangt aan, p. 53-73, met een artikel van Dirk Van de Perre, Broeder Denis en de interbellum- kapel van het retraitehuis in de site van het Wivinaklooster van Groot-Bijgaarden (1923-1924). Broeder Denis van de Congregatie van de Broeders van de Christelijke Scholen was van 1919 tot 1926 directeur van de Gentse Sint-Lucasschool. Als directeur en architect was hij de ontwerper van het retraitehuis, gelegen in het 9 ha grote park van het voormalige Wivinaklooster. Hij engageerde de Gentse Sint-Lucaskunstenaars waaronder René De Cramer en de gebroeders Marcel en Paul Ganton voor het ontwerp van het altaar en de glasramen. Deze weinig bekende kapel staat symbool voor de breuk met de neogotiek en voor de nieuwe kunstrichting (Beuron, art nouveau en art deco) die de Sint-Lucasscholen na WO I zijn ingeslagen. Broeder Denis, in de wereld Alfons De Schepper (1882-1971), is geboren in Haaltert. Na zijn directeursfunctie klom hij binnen de hiërarchie van de Congregatie op tot de hoogste post van generaal in Rome. Vandaar onze uitgebreide aandacht voor deze boeiende en belangrijke figuur. |
Het tweede artikel De neeringhe van Sint-Rochus en zijn rol in de Aalsterse hophandel vanaf zijn stichting in 1516 tot het begin van de achttiende eeuw, is van de hand van Kristof Papin (p. 74-88).De auteur onderzocht het resterende archief van deze gilde, dat hij zeer bescheiden noemt. Deze neeringhe, aanvankelijk gesticht als een religieuze confrérie, evolueerde met de tijd tot de gilde van de hophandelaren in Aalst. Een tol op de bloeiende hophandel, waarvan de gilde het monopolie bezat, was een rijke bron van inkomsten, waarmee de prestigieuze gilde tijdens de eerste decennia van de 17de eeuw het monumentale Sint-Rochusaltaar met het schilderij van Pieter Paul Rubens in de zuidelijke dwarsbeuk van de Sint-Martinuskerk financierde. De auteur stelt vast dat Sint-Rochus als patroon van de hophandel een uitzonderlijk gegeven is, hij analyseert de organisatiestructuur van de neeringhe en haar inkomsten en geeft zo een inkijk in de omvang van de hophandel in Aalst en omstreken. |
Daarna volgt p. 89-91 de rubriek In de kijker, waarin Georges Vande Winkel een vierstel van religieuze gewaden afkomstig uit de Ninoofse abdij signaleert, thans berustend in een Museum in Noord-Brabant en Ben Vermoesen en Edmond Schoon hun website voorstellen In de schaduw van Affligem, waarin processen geanalyseerd worden uit het Land en de Vrijheid van Asse, waartoe tijdens het Ancien Régime de parochies van Meldert en Baardegem behoorden. Andermaal is het nummer rijk geïllustreerd. Het verschijnt in gedrukte vorm einde juni en is parallel elektronisch vrij toegankelijk op onze website. Op Open Monumentendag (11 september) organiseert onze vereniging een bezoek aan de site van het Wivinaklooster en de kapel van het retraitehuis, die slechts onder begeleiding toegankelijk is. De kapel, die recent als ‘Kapel van de Ontluiking’ een nieuwe bestemming heeft gekregen, is inwendig omgevormd met subtiel behoud van de interbellumkunstwerken. Een unieke ervaring. Hierover later meer. |